Elif Esen’den Kayıt Dışı İstihdama Sert Tepki: “Kadın Emeği Görünmez Hâle Geliyor!”
DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Elif Esen, Türkiye’de giderek artan kayıt dışı istihdam oranlarını Meclis gündemine taşıdı. Özellikle kadınların güvencesiz çalışmasına dikkat çekti.
DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Elif Esen, Türkiye’de kayıt dışı istihdamın ulaştığı endişe verici seviyelere ilişkin dikkat çeken bir açıklamada bulundu. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi sunan Esen, kayıt dışılığın özellikle kadınlar üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekerek, “Kadın emeği görünmez hale geliyor, sistem güvencesizliğe dayanıyor” dedi.
Haber Galerisi İçerik
Türkiye, Avrupa’nın Zirvesinde
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve TÜİK verilerine göre 2024 yılı itibarıyla Türkiye’de toplam çalışan nüfusun %27,7’si kayıt dışı çalışıyor. Bu oran Avrupa ortalamasının (%15–20) oldukça üzerinde.
En çarpıcı veriler ise kadın çalışanlara ait: Kadınların %34,4’ü sosyal güvenceden yoksun çalışıyor. Erkeklerde bu oran %23,8. Tarım sektöründeki tablo ise daha vahim: Tarımda çalışan kadınların %84,5’i kayıt dışı çalışıyor. Bu oran, sosyal güvenlik sisteminin kadınlar için adeta bir hayal olduğunu gözler önüne seriyor.
Esen: “Gelir adaletsizliği, iş güvencesizliği büyüyor”
Elif Esen, kayıt dışı istihdamın yalnızca sosyal güvenlik sistemini değil, aynı zamanda toplumsal yapıyı da tehdit ettiğini belirtti:
“Gelir adaletsizliği, iş güvencesizliği, sosyal dışlanma ve derinleşen yoksulluğun temel kaynaklarından biri kayıt dışı çalışmadır. Kadın emeği görünmez kılınıyor. Sosyal yardımların etkinliği de tartışmalı hale geliyor.”
Genç İşsizlikte Rekor Seviye
Esen açıklamasında gençlerin yaşadığı işsizlik krizine de değindi. 11–24 yaş arası genç işsizlik oranının %16,2’ye çıktığını, geniş tanımlı işsizlik oranının ise %32,9’a ulaştığını belirten Esen, DİSK-AR’ın raporuna atıfla şu ifadeleri kullandı:
“Bu oranlar sadece birer rakam değil; bu, umutsuzlukla büyüyen bir gençliğin sessiz çığlığıdır.”
“Teşvikler neden etkili olamıyor?”
Elif Esen, kayıt dışılığın önlenmesine yönelik olarak devletin uyguladığı SGK prim teşviklerinin etkisine dair kamuoyunun yeterince bilgilendirilmediğini ifade etti. Esen, “Denetim mekanizmaları ve rehberlik faaliyetleri yetersiz. Stratejik, cinsiyete duyarlı ve kapsayıcı politikalar geliştirilmeden bu sorun çözülmez,” diyerek kapsamlı bir politika değişikliği çağrısında bulundu.
Bakan Işıkhan’a Yöneltilen Sorular
Elif Esen, TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a şu soruları yöneltti:
2024 itibarıyla toplam kayıt dışı çalışan sayısı nedir? Cinsiyet, yaş ve sektörel dağılımı nedir?
2019–2024 yılları arasında kayıt dışı istihdam oranlarındaki yıllık değişim nasıldır?
Sektörel bazda yıllara göre kayıt dışı istihdam oranları nelerdir?
Tarım sektöründe kayıt dışı çalışanların cinsiyete göre dağılımı nasıldır?
Kadın çalışanların kayıt dışı çalıştığı yoğun sektörler hangileridir?
Son üç yılda yapılan denetim sayısı nedir? İllere ve sektörlere göre dağılımı nasıldır?
Kayıt dışı işçi çalıştıranlara uygulanan toplam idari para cezası ne kadardır?
SGK teşviklerinin etkisi ölçüldü mü? Kamuoyuna açıklanacak mı?
Sağlık, yaşam ve kişisel gelişim alanlarında uzmanlaşan Melis Kolcu, pratik ve güvenilir içeriklere odaklanır.
