DEVA Partisi’nden Tarım Kredi Marketler’e Zarar Tepkisi: “Çiftçinin Varlığı Eriyor, Kamu Bedel Ödüyor”
DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, son yıllarda üst üste zarar açıklayan Tarım Kredi Marketler A.Ş.’nin ekonomik gidişatını Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle iki ayrı yazılı soru önergesi sunan Karal, sadece 2025 yılının ilk 6 ayında açıklanan 2,5 milyar TL’lik zarara dikkat çekerek, “Bu zararın faturası neden çiftçilere ve kamuya çıkarılıyor?” sorusunu yöneltti.
Haber Galerisi İçerik
“8,7 Milyar TL Borç, 132 Milyon TL Öz Kaynak: Bu Yapı Sürdürülebilir mi?”
Tarım Kredi Marketler A.Ş.’nin borç yükünün 8,7 milyar TL’ye ulaştığını ve öz kaynaklarının 132 milyon TL’ye kadar gerilediğini vurgulayan Karal, şirketin kamuya maliyetinin her geçen gün arttığını söyledi. Kurumun sadece market zinciri olarak değil; gübre, yem ve kredi gibi çiftçiye doğrudan hizmet sunan iştiraklerle geniş bir yapıya sahip olduğunun altını çizen Karal, bu mali çöküşün “kamu zararı ve yönetişim krizi” anlamına geldiğini savundu.
“Zararlar Çiftçinin Sermayesinden mi Karşılanıyor?”
DEVA Partili Karal, şirketin maliyetlerini finanse etmek için çiftçi ortakların kooperatiflerdeki varlıklarının kullanıldığı iddialarını Meclis gündemine taşıdı. Karal, bu yapının sürdürülemez hale geldiğini ifade ederek, “Tarım Kredi Marketler çiftçiyi desteklemek için kurulmuşken, bugün çiftçiye mali yük haline gelmiş durumda. Eğer bu zararın kaynağı kötü yönetimse, neden üretici bedel ödüyor?” dedi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Yöneltilen Kritik Sorular
Hasan Karal’ın Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e yönelttiği 10 soru, şirketin mali durumunun kamu maliyesine etkilerini sorguluyor. Bu sorular arasında:
Faaliyet zararları ve faiz yükünün kamu finansmanı üzerindeki etkisi,
Kamu bankaları üzerinden yeniden yapılandırma planı olup olmadığı,
Zararın kamuya dolaylı desteklerle kapatılıp kapatılmadığı,
Kamu zararı doğurabilecek transfer fiyatlandırmaları ve alım-satım süreçlerinin denetlenip denetlenmediği gibi başlıklar yer alıyor.
Karal ayrıca, şirket hakkında kamu denetimi, iç kontrol mekanizmaları ve kamuya açıklanması gereken risk değerlendirme raporlarının olup olmadığını da sordu.
Tarım ve Orman Bakanlığı’na Çağrı: “Çiftçi Ortakların Hakkını Kim Koruyacak?”
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya sunulan önerge ise çiftçi ortakların mali haklarını odağa alıyor. Karal, şunları gündeme taşıdı:
Çiftçilerin sermayesiyle kurulan bir yapının bu kadar yüksek zarara uğraması nasıl açıklanır?
Bakanlık, bu şirketin hızlı büyümesini denetledi mi?
Kooperatif zararları nedeniyle gübre, yem ve kredi gibi temel hizmetlerde kısıtlama veya fiyat artışı oldu mu?
Bu ekonomik bozulma sonrası herhangi bir idari ya da adli süreç başlatıldı mı?
Ayrıca, şirketin çiftçiden doğrudan alım oranı, sözleşmeli tarım uygulamaları ve şeffaflık ilkeleri de Karal’ın soruları arasında yer aldı.
“Tarım Kredi, Çiftçinin Umudu Değil Yükü Oldu”
DEVA Partisi’nin ekonomi ve tarım politikaları alanında yürüttüğü denetleyici muhalefetin yeni adımı olarak yorumlanan bu çıkış, kamu kaynaklarının yönetimine dair önemli soruları da gündeme taşıdı. Karal, kamuoyuna seslenerek şu ifadeleri kullandı:
“Bu yapının sadece bilançosu değil, temsil ettiği adalet duygusu da çöküyor. Kurumun asıl sahipleri olan çiftçilerin varlıkları eriyor. Şeffaflık, denetim ve kamusal sorumluluk derhal devreye alınmalı.”

Siyaset, pazarlama ve dijital markalaşma alanlarında uzmanlaşan Zeynep Türkmen, analiz yazılarıyla Haber Galerisi’nde yer alıyor.